ADNAN KALKAN

-YENİ- MADDE BAĞIMLILIĞI DAHA KAÇ CAN ALACAK

Madde bağımlılığı son zamanlarda nice gencimizin hayatını karartmaktadır. Gençlerimize biyolojik, psikolojik ve sosyal alanda zarar vermektedir.

Madde Bağımlılığı Daha Kaç Can Alacak

Bağımlılık, genellikle bir maddeye karşı gelişen kontrolsüz bir istek ve kullanımı durduramama durumu olarak tanımlanır.

Madde bağımlılığı, ferdin fiziksel ve psikolojik sağlığını ciddi şekilde etkileyen, toplumsal düzeni tehdit eden ve aile yapısını sarsan önemli bir halk sağlığı problemidir.

Gençler arasında yaygınlaşan bağımlılık nice gencin ya geleceğini karartmakta ya da intihara kadar sürükleyip hayatına son vermektedir. Aile, eğitim kurumları, STK ve devlete ciddi sorumluluk düşmektedir.

1. Madde Bağımlılığının Sebepleri

Madde bağımlılığı çok yönlü bir sorundur ve birçok farklı sebebe dayanır. Genel olarak bu nedenleri biyolojik, psikolojik ve sosyal faktörler olarak üç ana başlıkta incelemek mümkündür.

           Biyolojik Sebepler
Genetik yatkınlık: Ailede bağımlılık öyküsü olan kişilerde madde bağımlılığına yakalanma riski daha yüksektir.
Beyindeki ödül sistemi: Madde kullanımına bağlı olarak dopamin salınımı artar ve beyin ödül mekanizmasını öğrenerek tekrar madde istemeye başlar.
Kimyasal bağımlılık: Uzun süre madde kullanımına bağlı olarak vücut kimyasal bağımlılık geliştirir ve kişi madde almadığında yoksunluk belirtileri yaşar.
          Psikolojik Sebepler
Duygusal boşluk ve depresyon: Kişinin yaşadığı stres, kaygı, depresyon ve travmalar madde kullanımını artırabilir.
Düşük özsaygı ve özgüven eksikliği: Kendini yetersiz hisseden bireyler, geçici rahatlama için madde kullanımına yönelebilir.
Başa çıkma mekanizmalarının yetersizliği: Sağlıklı problem çözme becerileri olmayan kişiler, stres ve sıkıntılarla başa çıkmak için maddeye yönelebilir.

         Sosyal Sebepler
Aile içi problemler: Sevgi ve ilgiden mahrum kalan fertler, bağımlılığa daha yatkın hale gelir.
Arkadaş çevresi ve baskı: Madde kullanan arkadaş grupları kişiyi de maddeye yönlendirebilir.
Medya ve internetin etkisi: Özendirici filmler, diziler ve sosyal medya içerikleri gençleri madde kullanımına teşvik edebilir.
Ekonomik sorunlar ve işsizlik: Maddi sıkıntılar nedeniyle fertler bağımlılığa sürüklenebilir.

2. Madde Bağımlılığının Zararları

Madde bağımlılığı, ferdin sağlığını, psikolojisini, ailesini ve toplum düzenini olumsuz yönde etkileyen ciddi bir sorundur.

           Biyolojik ve Sağlık Açısından Zararları
Beyin hasarı ve bilişsel bozukluklar (hafıza kaybı, dikkat eksikliği vb.)
Bağışıklık sisteminin zayıflaması (enfeksiyonlara açık hale gelme)
Kalp ve damar hastalıkları (kalp krizi riski artışı)
Solunum sistemi bozuklukları (akciğer hastalıkları, KOAH, bronşit)
Karaciğer ve böbrek hasarı
Cinsel işlev bozuklukları ve üreme sorunları

          Psikolojik ve Ruhsal Zararları
Depresyon ve anksiyete bozuklukları
Paranoya ve halüsinasyonlar (özellikle halüsinojen maddelerde)
Şizofreniye benzer belirtiler
Öfke kontrolü zorlukları ve saldırganlık eğilimi
İntihar düşünceleri ve girişimleri

          Sosyal Zararları
Aile içi çatışmalar ve boşanmalar
İş kaybı ve ekonomik çöküş
Suç işleme eğiliminde artış (hırsızlık, gasp, şiddet)
Toplumsal güvenlik sorunları (uyuşturucu ticareti, çeteleşme vb.)

3. Çözüm Önerileri

Madde bağımlılığıyla mücadelede bireysel, ailevi, kurumsal ve toplumsal çözümler geliştirilmelidir.

          Bireysel Çözümler
Bağımlılık tedavi merkezlerinden destek almak (psikoterapi, rehabilitasyon, ilaç tedavisi)
Dini ve manevi değerlere yönelmek (Allah’a tevekkül, sabır, ibadetlerle ruhu güçlendirmek)
Hobi edinmek ve sağlıklı sosyal çevre oluşturmak
Spor ve fiziksel aktivitelere yönelmek

           Aileye Düşen Görevler
Çocuklarına sevgi ve ilgi göstermek
Sağlıklı iletişim kurmak ve destekleyici bir ortam oluşturmak
Rol model olmak (aile bireylerinin zararlı alışkanlıklardan kaçınması)
Çocukları bağımlılığa sürükleyen riskleri fark etmek ve önlem almak

         Eğitim Kurumlarına Düşen Görevler
Madde bağımlılığı konusunda bilinçlendirici eğitimler vermek
Rehberlik ve psikolojik danışmanlık hizmetlerini güçlendirmek
Öğrencileri sağlıklı aktivitelere yönlendirmek (spor, sanat, sosyal etkinlikler)

         Topluma Düşen Görevler
Bağımlılığı bir "suç" değil, "hastalık" olarak görmek ve bağımlılara destek olmak
Toplumda bilinç oluşturacak kampanyalar düzenlemek
İbadethanelerde bağımlılık konusunda farkındalık oluşturacak sohbetler yapmak

         Sivil Toplum Kuruluşları (STK) ve Devlete Düşen Görevler
Bağımlılık önleme projeleri yürütmek ve farkındalık oluşturmak
Ücretsiz rehabilitasyon merkezleri açmak ve hizmet kalitesini artırmak
Uyuşturucu ticaretine karşı caydırıcı cezalar uygulamak
Gençler için sosyal alanlar oluşturarak sağlıklı yaşamı teşvik etmek 

       Sonuç
Madde bağımlılığı, kişinin yalnızca kendisine değil, ailesine ve topluma da zarar veren ciddi bir hastalıktır. Bağımlılıkla mücadelede, ferd, aile, eğitim kurumları, toplum, STK'lar ve devletin koordineli bir şekilde çalışması gerekmektedir. İslam'ın da vurguladığı gibi, bedenimize ve aklımıza zarar veren her türlü şeyden sakınmak bir zorunluluktur. Sağlıklı ve bilinçli nesiller yetiştirmek için manevi değerleri güçlendirmek, eğitim ve rehabilitasyon süreçlerini etkin hale getirmek gereklidir.

Bu kapsamda, toplum olarak sorumluluk almak ve bağımlılıkla mücadelede daha aktif rol oynamak hayati bir öneme sahiptir. Nitekim nice gencimiz uyuşturucu bağımlılığı sebebiyle perişan olmaktadır. Bu konuda daha fazla genç araya gitmeden her sorumlu sorumluluğunu yerine getirmelidir. Şartlar her çocuk için aynı tehlike konumundadır. Bu gün onun çocuğunun uyuşturucu ile hayatı kaydı, yarın sıra sende olmadığını nereden biliyorsun?

Henüz Yorum yok

İlk yorumu siz yazın.

Yorum Bırakın

E-Mail adresiniz yayınlanmaz.







Yazarın Diğer Makaleleri