KAYSERİ (AA) - ERGÜN HAKTANIYAN - Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürü (TAGEM) Özkan Kayacan, teknolojiye hakim olmanın tarımsal üretim alanında sağlayacağı üstünlüğe işaret ederek, yapay zeka, tarım 4.0, akıllı tarım ve tarımsal robotlarla ilgili birçok çalışma yürüttüklerini, Ar-Ge'ye yıllık 400 milyon lira ayırdıklarını söyledi.

Kayacan, AA muhabirine yaptığı açıklamada, tarımsal üretim alanında son yıllarda tohum sektörünün ivme yakaladığını, üretim ve ihracat rakamları bakımından güzel noktalara gelindiğini belirtti.

Yerli tohum çeşitlerinin rakip ülkelerin gerisinde olmadığına işaret eden Kayacan, çiftçilere yerli ve milli çeşitlere yönelmelerini önerdi.

Buğday ve baklagille ilgili çalışmalar yaptıklarını dile getiren Kayacan, şöyle devam etti:

"Bununla ilgili 2019 yılında 67 yeni çeşit geliştirdik. Büyük bir kısmı buğdaygil üzerine. Buğday, arpa, çavdar ve çeltik üzerine. Diğer alanlarda da baklagil dediğimiz fasulye, nohut, mercimek ve tıbbi aromatik bitkiler olmak üzere bunlarla ilgili çalışmalarımız devam ediyor. Türkiye artık kabuğunu kıran bir ülke. Bu konuda ıslah çalışmalarında dünyadaki tüm teknikleri Türkiye'ye getirmiş durumdayız. Özellikle TAGEM bünyesindeki ıslahçılarımız çalışmakta. Bu noktada görülen tablo şu, dünyada ne varsa bizde de var. 2019 yılı içinde Adana'daki araştırma enstitümüzde generasyon merkezi kurduk. Bu ne demek diye sorarsanız, 6 yılı 1 yıla düşüren mekanizmadır. Dünyadaki örneklerinin aynısını kurduk. Bu da bize rakiplerimizle yarışma fırsatı verecek."

- "Yerli ve milli tohumu belli bir seviyeye çıkardık"

Kayacan, ıslah konusuna çok önem verdiklerini, bu alanda eğitim almak üzere yurt dışına öğrenci gönderdiklerini dile getirdi. Kayacan, yüksek lisans ve doktorasını yapması için yurt dışına gönderdikleri kişilerin büyük kısmının özellikle ıslah konusunda, gerek geleneksel gerekse biyolojik ve biyoteknik konularında uzmanlaşmasının sağlandığını anlattı.

"Yerli ve milli tohumu belli bir seviyeye çıkarttık." diyen Kayacan, hedeflerinin 'yükte hafif, pahada ağır ürünler' denilen Ar-Ge'ye, teknolojiye dayanan çeşitleri ve metodları geliştirmek olduğunu söyledi. Kayacan, "Buğdaylarda yüzde 95 civarında yerli üretimimiz var. Ekilen tohumların büyük kısmı yerli tohumlarımızdan üretiliyor." diye konuştu.

Kayacan, Türkiye'nin tarımda kendine yetebildiğini, bu konuda sıkıntıya düşecek bir ülke olmadığını ifade etti.

Üniversitelerle yaptıkları ortak çalışmalara değinen Kayacan, şunları söyledi:

"Geleceğin sektörü olan biyolojik ve biyoteknolojik ürünlere ağırlık vermek lazım. Bizim de yaptığımız bu. Tabiri caizse biz bu trene lokomotif olmak istiyoruz. Aradaki açığı çok hızlı kapatabileceğimiz bir sektör. Ürünler çıktıkça daha rahat bilgi verebileceğiz. Malum, Ar-Ge süreci biraz uzun ve gizli olması gerekiyor. Biyolojik ilaç üretiyoruz. Biyolojik gübreler, mineral gübreler, organominarel gübreler bunları üretiyoruz. Bunların üretimini kendi öz sermayemizle ve kendi teknolojilerimizle yapıyoruz. Dünyadaki muadillerimize göre hiç de geride değiliz. Her türlü teknolojik altyapıya, laboratuvara, araziye, seraya sahibiz."

- Tarımsal robotlarla ilgili çalışmalar yapılıyor

 "Üreten bir Türkiye, güçlü Türkiye olacak." diyen Kayacan, şunları kaydetti:

"Teknolojiye hakimseniz önümüzdeki süreçte tarıma siz hakim olacaksınız. Bakanlık olarak yapay zeka, tarım 4.0, akıllı tarım ve tarımsal robotlarla ilgili birçok çalışmamız var. İleride ürünlerimizi birer birer çıkartmaya başladığımızda bunları göreceksiniz. Bununla ilgili Sayın Bakanımızın talimatları ve bizim ortaya koyduğumuz çalışmalarla şu anda tarım 4.0 akıllı tarımda çalışacak 2 enstitü kuruyoruz. Bunlar önümüzdeki 10 yıl içinde sadece Türkiye'de değil, dünyada söz sahibi haline gelecek. Ortalama 400 milyon lira Ar-Ge'ye kaynak ayırıyoruz. Her dönemde bize istediğimiz paralar aktarıldı. Elektrikli traktör çok az para harcanarak ortaya çıkarılmış bir çalışmadır. Dünyada muadili olmayan bir çalışmayı biz çok düşük rakamlarla elde ettik. İnşallah ağustos ayı içinde bunları seri üretimle tüm Türkiye'ye göstermiş olacağız."